Ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στον Υπουργό Υγείας με πρωτοβουλία της Ρ. Δούρου
Απροστάτευτες είναι στη χώρα μας οι γυναίκες με εμμηνόπαυση εξαιτίας της απουσίας εθνικής στρατηγικής. Το θέμα φέρνουν στη Βουλή με Ερώτησή τους προς τον Υπουργό Υγείας, βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, με πρωτοβουλία της Ρένας Δούρου: σημειώνουν ότι το 61% των γυναικών στην Ελλάδα δηλώνει ανεπαρκώς ενημερωμένο για την εμμηνόπαυση, το 97% βιώνει αρνητικά συμπτώματα ενώ το 65% αναφέρει ότι η εμμηνόπαυση δημιουργεί εμπόδια στην καθημερινή τους εργασία.
Συγκεκριμένα οι βουλεύτριες και οι βουλευτές υπογραμμίζουν την έλλειψη οργανωμένης φροντίδας και τη μη ενσωμάτωση της εμμηνόπαυσης σε προληπτικά προγράμματα στο ΕΣΥ και μάλιστα σε μια περίοδο που αυξάνονται οι καλές διεθνείς πρακτικές εθνικών στρατηγικών απέναντι σε ένα ζήτημα που, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αφορά πάνω ένα δισεκατομμύριο γυναίκες παγκοσμίως! Σημειώνουν ότι από τις 20 Οκτωβρίου 2025, Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης, έχει ξεκινήσει “διεθνής εκστρατεία με τίτλο “Power in Menopause” που καλεί τον ΠΟΥ, τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να θεσπίσουν ολοκληρωμένες πολιτικές για την εμμηνόπαυση, κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες και πρωτοβουλίες στον χώρο εργασίας, ώστε να υποστηριχθούν καλύτερα τα δισεκατομμύρια των γυναικών που θα βιώσουν την εμμηνόπαυση”.
Στο πλαίσιο αυτό ρωτούν αν προτίθεται το Υπουργείο “να εκπονήσει εθνική στρατηγική οργανωμένης φροντίδας για την εμμηνόπαυση προκειμένου να πάψει να αποτελεί κοινωνικό ταμπού και να αντιμετωπίζεται ως φυσιολογικό στάδιο της ζωής”.
Ρωτούν επίσης αν το Υπουργείο προτίθεται “να ακολουθήσει τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ, αξιοποιώντας τα παραδείγματα διεθνών καλών πρακτικών, εντάσσοντας την εμμηνόπαυση σε εθνικά προγράμματα προληπτικής υγείας και συγκεκριμένα στον προληπτικό έλεγχο γυναικών ηλικίας 40–74 ετών, ακολουθώντας το παράδειγμα του Βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας”. Αν “προβλέπεται η υλοποίηση εθνικού προγράμματος ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την εμμηνόπαυση ως ζήτημα δημόσιας υγείας, κοινωνικής πολιτικής και ισότητας”, αν “υπάρχει σχεδιασμός για την ένταξη ειδικών προγραμμάτων υποστήριξης στον χώρο εργασίας, ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης στην απασχόληση των γυναικών”, κα.
Αναλυτικά η Ερώτηση
Προς τον Υπουργό Υγείας
Θέμα: Χωρίς εθνική στρατηγική, χωρίς οργανωμένη φροντίδα και χωρίς ενσωμάτωση της εμμηνόπαυσης σε προληπτικά προγράμματα στο ΕΣΥ, η Ελλάδα
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τον ΟΗΕ, περισσότερες από ένα δισεκατομμύριο γυναίκες παγκοσμίως βρίσκονται σήμερα στην προεμμηνόπαυση, την εμμηνόπαυση ή τη μετεμμηνόπαυση. Μέχρι το 2030, ο αριθμός των γυναικών μεταξύ 45 και 55 ετών θα φτάσει σχεδόν τα 500 εκατομμύρια, πράγμα που σημαίνει ότι περίπου το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού θα βρίσκεται σε εμμηνόπαυση.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (https://bit.ly/3MDQnbg) “οι Ελληνίδες δεν νιώθουν επαρκώς προετοιμασμένες για την εμμηνόπαυση”. Συγκεκριμένα:
- Το 61% των γυναικών δηλώνει ανεπαρκώς ενημερωμένο για την εμμηνόπαυση.
- Το 97% βιώνει αρνητικά συμπτώματα, όπως εξάψεις, αϋπνία, ψυχοσυναισθηματική αστάθεια και μειωμένη συγκέντρωση.
- Το 65% των γυναικών αναφέρει ότι η εμμηνόπαυση δημιουργεί εμπόδια στην καθημερινή τους εργασία.
- Το 20% αναγκάστηκε να λείψει από την εργασία λόγω των συμπτωμάτων.
- Το 20% των γυναικών σκέφτεται να εγκαταλείψει την εργασία του εντελώς και αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στην επαγγελματική του πορεία.
- Το 42% θεωρεί την εμμηνόπαυση ‘ταμπού’.
Παρόλα αυτά, η Ελλάδα δεν διαθέτει σήμερα θεσμικό πλαίσιο, εθνική στρατηγική για την ενσωμάτωση της εμμηνόπαυσης σε προληπτικά προγράμματα υγείας. Ωστόσο, πλέον υφίστανται καλές διεθνείς πρακτικές εθνικών στρατηγικών. Συγκεκριμένα:
- Στη Μεγάλη Βρετανία, το Εθνικό Σύστημα Υγείας εντάσσει από το 2026 την εμμηνόπαυση στις τακτικές προληπτικές εξετάσεις (NHS Health Checks) για γυναίκες 40–74 ετών. Η σχετική κυβερνητική ανακοίνωση αναγνωρίζει ρητά την εμμηνόπαυση ως ζήτημα δημόσιας υγείας, επισημαίνοντας ότι εκατομμύρια γυναίκες υπέφεραν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς επαρκή ενημέρωση και θεσμική υποστήριξη (https://bit.ly/3MAaDL0)
- Στην Αυστραλία, η Εθνική Στρατηγική Υγείας Γυναικών 2020–2030 περιλαμβάνει την εμμηνόπαυση ως προτεραιότητα δημόσιας υγείας. (https://bit.ly/4pFd5ys) ενώ στον Καναδά, το Menopause Foundation προωθεί την υιοθέτηση εθνικής στρατηγικής για την εμμηνόπαυση, με στόχο την ισότητα στην υγεία και την οικονομία.
- Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τέθηκε επίσημα το ζήτημα της εμμηνόπαυσης στις 4 Σεπτεμβρίου 2025, με γραπτή ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (E-003429/2025), ζητώντας την ανάπτυξη ενιαίας ευρωπαϊκής στρατηγικής ενώ για το ίδιο θέμα τον Νοέμβριο 2025, υπήρξε παράλληλη πρωτοβουλία με δηλώσεις ευρωβουλευτών, με έμφαση σε καλύτερη πρόσβαση σε θεραπείες, συλλογή δεδομένων και πολιτικές για τον χώρο εργασίας. (https://bit.ly/4oVnt3R).
Παράλληλα υπάρχει κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών σε διεθνές επίπεδο. Έτσι η MenoGlobal (Menopause Global Alliance), είναι η πρώτη διεθνής συμμαχία που προωθεί εκστρατείες (Project Meno+) για να πάψει η εμμηνόπαυση να είναι ταμπού και να αντιμετωπίζεται ως ζήτημα δημόσιας υγείας και ισότητας.
Ενώ στις 20 Οκτωβρίου 2025, Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης, ξεκίνησε διεθνής εκστρατεία με τίτλο “Power in Menopause” (www.powerinmenopause.org) που καλεί τον ΠΟΥ, τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να θεσπίσουν ολοκληρωμένες πολιτικές για την εμμηνόπαυση, κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες και πρωτοβουλίες στον χώρο εργασίας, ώστε να υποστηριχθούν καλύτερα τα δισεκατομμύρια των γυναικών που θα βιώσουν την εμμηνόπαυση. Στη Διακήρυξη της εκστρατείας επισημαίνεται ότι η εμμηνόπαυση, πέραν των άλλων, αποτελεί και οικονομικό ζήτημα: “έρευνες δείχνουν ότι η βοήθεια προς τις γυναίκες για να διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσής τους μπορεί να προσθέσει 120 δις δολάρια στην παγκόσμια οικονομία ετησίως”.
Επειδή:
- Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναγνωρίζει την εμμηνόπαυση ως κρίσιμο στάδιο ζωής με επιπτώσεις στη σωματική, ψυχική και κοινωνική ευημερία και μέσω του επίσημου Fact Sheet (Οκτώβριος 2024), προτείνοντας μια δημόσια υγειονομική προσέγγιση που περιλαμβάνει α) ενίσχυση της ενημέρωσης και εκπαίδευσης για γυναίκες και κοινωνία, β) πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας που καλύπτουν σωματικές και ψυχολογικές ανάγκες, γ) καταπολέμηση του στίγματος και των ταμπού γύρω από την εμμηνόπαυση, δ) έρευνα και συλλογή δεδομένων για καλύτερη χάραξη πολιτικών,
- Η έλλειψη ενημέρωσης και υποστήριξης έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο στην υγεία όσο και στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή των γυναικών,
- Η απουσία θεσμικών πολιτικών οδηγεί σε απώλεια πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού και εντείνει τις ανισότητες,
- Στη χώρα μας, παρότι η εμμηνόπαυση αφορά στο σύνολο σχεδόν του γυναικείου πληθυσμού μέσης και ώριμης ηλικίας και παρότι συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, οστεοπόρωσης, ψυχικών διαταραχών και σημαντική μείωση της ποιότητας ζωής, δεν υφίσταται στο ΕΣΥ μέχρι σήμερα εθνική στρατηγική και εθνικό πλαίσιο προληπτικού ελέγχου, ενημέρωσης και παρακολούθησης της εμμηνόπαυσης αν και η πρόληψη έχει αποδεδειγμένα θετικό αντίκτυπο τόσο στη δημόσια υγεία όσο και στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Προτίθεται το Υπουργείο να εκπονήσει εθνική στρατηγική οργανωμένης φροντίδας για την εμμηνόπαυση προκειμένου να πάψει να αποτελεί κοινωνικό ταμπού και να αντιμετωπίζεται ως φυσιολογικό στάδιο της ζωής;
- Προτίθεται να ακολουθήσει τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ, αξιοποιώντας τα παραδείγματα διεθνών καλών πρακτικών (Βρετανίας, Αυστραλίας), εντάσσοντας την εμμηνόπαυση σε εθνικά προγράμματα προληπτικής υγείας και συγκεκριμένα στον προληπτικό έλεγχο γυναικών ηλικίας 40–74 ετών, ακολουθώντας το παράδειγμα του Βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας;
- Προβλέπεται η υλοποίηση εθνικού προγράμματος ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την εμμηνόπαυση ως ζήτημα δημόσιας υγείας, κοινωνικής πολιτικής και ισότητας;
- Υπάρχει σχεδιασμός για την ένταξη ειδικών προγραμμάτων υποστήριξης στον χώρο εργασίας, ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης στην απασχόληση των γυναικών;
- Υπάρχει σχεδιασμός για τη δημιουργία εξειδικευμένων ιατρείων εμμηνόπαυσης ή/και για την έκδοση εθνικών κατευθυντήριων οδηγιών προς ιατρούς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και γυναικολόγους;
- Υπάρχει πρόβλεψη για τη δημιουργία εξειδικευμένων δομών ή η ενίσχυση υπαρχόντων φορέων για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας;
Οι Ερωτώσες Βουλεύτριες και οι Ερωτώντες Βουλευτές
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Καλαματιανός Διονύσιος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γεώργιος
Ζαμπάρας Μιλτιάδης (Μίλτος)
Κόκκαλης Βασίλειος
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος (Κώστας)
Νοτοπούλου Αικατερίνη (Κατερίνα)
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παπαηλιού Γεώργιος
Τσαπανίδου Παρθένα(Πόπη)
Ψυχογιός Γεώργιος
