Ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με πρωτοβουλία της Ρ. Δούρου
Μπορεί η Ελλάδα να συνεχίσει να είναι αμέτοχη παρατηρητής των ραγδαίων διεθνών εξελίξεων, από τα Βαλκάνια ως της Βόρεια Αφρική όταν η Τουρκία αυξάνει την επιρροή της, επιχειρώντας την περικύκλωση της χώρας μας με την οικοδόμηση δικτύων διμερών συμφωνιών; Στο πλαίσιο Ερώτησης προς τον Υπουργό Εξωτερικών, βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, με πρωτοβουλία της Ρένας Δούρου αναδεικνύουν την επικίνδυνη ακινησία της Ελληνικής διπλωματίας σε Βαλκάνια, Αίγυπτο, Λιβύη. Θέτοντας παράλληλα το πρόβλημα της ανυπαρξίας “σαφούς, συνεκτικής εθνικής στρατηγικής αναφορικά με την παρουσία της στις χώρες των Βαλκανίων, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη”.
Συγκεκριμένα, οι βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ παρατηρούν ότι “η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη την αδράνεια της χώρας μας, επιδίδεται συστηματικά στην επέκταση της γεωπολιτικής της επιρροής μέσω διμερών συμφωνιών με τη συστηματική οικοδόμηση πολιτικών, στρατιωτικών (πχ με την ανάπτυξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar TB2 και τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων και υποδομών) οικονομικών, εμπορικών, πολιτιστικών σχέσεων. Καθώς και δικτύων επιρροής σε χώρες όπως η Αλβανία, το Κόσοβο, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Βόρεια Μακεδονία αλλά και η Αίγυπτος και η Λιβύη”. Παράλληλα η Τουρκία “συνεχίζει τη σύσφιξη των σχέσεών της με την Αίγυπτο, αλλάζοντας τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο” ενώ “εδραιώνει την πολυδιάστατη παρουσία της στη Λιβύη, τόσο στην Τρίπολη όσο και στη Βεγγάζη”, με την “ανάπτυξη ενεργειακών και οικονομικών δεσμών,” και τη σύναψη συμφωνιών “με την κυβέρνηση της Τρίπολης για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών” με φόντο τη σύγκληση τριμερούς διάσκεψης Τουρκίας – Ιταλίας – Λιβύης.
Στο πλαίσιο αυτό οι βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ θέτουν το θέμα της ανάγκης αντιμετώπισης από την κυβέρνηση της “πολυδιάστατης, ενεργητικής πολιτικής της Άγκυρας που επεκτείνει τη γεωπολιτική της επιρροή, επιχειρώντας παράλληλα την απομόνωση και περικύκλωση της χώρας μας με την οικοδόμηση δικτύου διμερών στρατιωτικών συμφωνιών”.
Αναλυτικά η Ερώτηση
Προς Υπουργό Εξωτερικών
Θέμα: «Επικίνδυνη ακινησία της Ελληνικής Διπλωματίας σε Βαλκάνια, Αίγυπτο, Λιβύη».
Σε ρόλο αμέτοχου παρατηρητή των διεθνών εξελίξεων, από τα Βαλκάνια ως τη Βόρεια Αφρική έχει περιορίσει τη χώρα μας η εξωτερική πολιτική του δεδομένου συμμάχου που εφαρμόζει η κυβέρνηση. Μια πολιτική που βλάπτει σοβαρά τα συμφέροντα της χώρας μας. Και αυτό γιατί την ίδια ακριβώς ώρα η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη την αδράνεια της χώρας μας, επιδίδεται συστηματικά στην επέκταση της γεωπολιτικής της επιρροής μέσω διμερών συμφωνιών με τη συστηματική οικοδόμηση πολιτικών, στρατιωτικών (πχ με την ανάπτυξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar TB2 και τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων και υποδομών) οικονομικών, εμπορικών, πολιτιστικών σχέσεων. Καθώς και δικτύων επιρροής σε χώρες όπως η Αλβανία, το Κόσοβο, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Βόρεια Μακεδονία αλλά και η Αίγυπτος και η Λιβύη.
Πρόσφατα, τον Αύγουστο, με στόχο την ενίσχυση των εμπορικών, πολιτιστικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και των βαλκανικών χωρών, σύμφωνα με Τουρκικά ΜΜΕ, το Τουρκικό Κέντρο Στρατηγικών Ερευνών Βαλκανίων (BASAM), υπό την προεδρία του βουλευτή της Σμύρνης για την 24η θητεία, Ριφάτ Σαΐτ, πραγματοποίησε 4ήμερη επίσκεψη σε Κοσσυφοπέδιο, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία που περιλάμβανε συναντήσεις με υψηλόβαθμους αξιωματούχους (πχ στο Κοσσυφοπέδιο συνάντηση με την Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Εμιλία Ρετζέπι), εκπροσώπους της ΤΑ, προέδρους Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων, κα. Έχει δε ήδη γίνει γνωστό ότι ήδη έχουν προγραμματιστεί και άλλες παρεμφερείς επισκέψεις εντός Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου. Η επίσκεψη αυτή είναι ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα σύσφιξης των σχέσεων της Τουρκίας με Βαλκανικές χώρες (Αλβανία, Ρουμανία, Βουλγαρία, κα) μέσω της οικοδόμησης δικτύου διμερών στρατιωτικών συμφωνιών, αλλά και διπλωματικών πρωτοβουλιών, όπως η πρόσφατη σύγκληση της «Βαλκανικής Πλατφόρμας Ειρήνης» από την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη.
Παράλληλα η Τουρκία συνεχίζει τη σύσφιξη των σχέσεών της με την Αίγυπτο, αλλάζοντας τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Στις 27 Αυγούστου 2025 οι δύο χώρες υπέγραψαν στο Κάιρο συμφωνία για κοινή παραγωγή ενός μη επανδρωμένου οχήματος (drone), VTOL-UAV Torgha. Η συμφωνία έγινε μεταξύ της τουρκικής αμυντικής εταιρείας, HAVELSAN και του κρατικού Αραβικού Οργανισμού για την Βιομηχανοποίηση της Αιγύπτου (ΑΟΙ), με την πρώτη να κατασκευάζει τα drone στις εγκαταστάσεις της δεύτερης και συγκεκριμένα στο εργοστάσιο Kader Factory for Developed Industries στο Κάιρο, που συνδέεται με τον AOI. Την ίδια στιγμή σύμφωνα με διεθνή μέσα ενημέρωσης η Αίγυπτος βρίσκεται στα πρόθυρα της ένταξής της στο στρατηγικό σχέδιο της Τουρκίας για την ανάπτυξη του μαχητικού αεροσκάφους stealth KAAN. Σύμφωνα με την εξειδικευμένη σε θέματα άμυνας, ιστοσελίδα Tactical Report, το ενδιαφέρον της Αιγύπτου για το KAAN εκδηλώθηκε κατά την επίσκεψη του Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι στην Άγκυρα τον Σεπτέμβριο πέρσι. Σύμφωνα με την The Arab Weekly, που επικαλείται αιγυπτιακές πηγές, αυτή η συνεργασία Αιγύπτου – Τουρκίας έχει και πολιτικούς στόχους: “σκοπός της είναι να κλείσει το κεφάλαιο των προηγούμενων διαφωνιών, επιτρέποντας συντονισμένες προσπάθειες επίλυσης περιφερειακών ζητημάτων με τρόπους που εξυπηρετούν και τις δύο πλευρές”. “Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδοτεί επίσης τη δυνατότητα σχηματισμού ενός ευρύτερου περιφερειακού αμυντικού σχεδίου, που ενδεχομένως θα περιλαμβάνει και άλλα αραβικά κράτη σε συλλογικές ρυθμίσεις ασφαλείας”. Σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ, το μνημόνιο κατανόησης μεταξύ Καΐρου – Άγκυρας που θα επικυρώνει τη συμμετοχή της Αιγύπτου στο πρόγραμμα KAAN αναμένεται να υπογραφεί πριν το τέλος του 2025.
Οι εξελίξεις αυτές στις σχέσεις των δύο χωρών σηματοδοτούν ανάπτυξη στενότερων διμερών δεσμών και κατά συνέπεια αλλαγή της ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Την ίδια στιγμή η Τουρκία εδραιώνει την πολυδιάστατη παρουσία της στη Λιβύη, τόσο στην Τρίπολη όσο και στη Βεγγάζη. Παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στη Δυτική Λιβύη ενώ είναι σε φάση προσεταιρισμού και της Ανατολικής Λιβύης και του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος είχε πρόσφατα συνάντηση με τον επικεφαλής των Μυστικών Υπηρεσιών της Τουρκίας, στενό συνεργάτη του Προέδρου Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν. Παράλληλα η τουρκική κορβέτα “TCG Kinaliada” μετείχε στη Βεγγάζη σε άσκηση του Εθνικού Λιβυκού Στρατού. Οι ενέργειες αυτές εγγράφονται με φόντο την ανάπτυξη ενεργειακών και οικονομικών δεσμών, με την Άγκυρα να έχει συνάψει συμφωνίες με την κυβέρνηση της Τρίπολης για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, ενώ συνεκλήθη και τριμερής διάσκεψη Τουρκίας – Ιταλίας – Λιβύης.
Με δεδομένες αυτές τις εξελίξεις,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Μπορεί η αδράνεια σε Βαλκάνια, Αίγυπτο, Λιβύη να συνεχίσει να αποτελεί πολιτική επιλογή για την προστασία των εθνικών συμφερόντων, ειδικά μάλιστα στη σημερινή συγκυρία ραγδαίων εξελίξεων και ανακατατάξεων;
- Διαθέτει η χώρα μας σαφή, συνεκτική εθνική στρατηγική σε ό,τι αφορά στην ενεργή παρουσία της στις χώρες των Βαλκανίων, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη;
- Σκοπεύει να επαναφέρει τη στρατηγική των πολυμερών σχημάτων και των συνεργασιών που προώθησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την εδραίωση της χώρας ως ισχυρό πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή;
- Ποιες σοβαρές πρωτοβουλίες σκοπεύει να αναλάβει άμεσα για τη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων;
- Ποια είναι η στρατηγική σήμερα της κυβέρνησης για την εκκρεμότητα της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αλβανία ενόψει παραπομπής της διαφοράς προς επίλυση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης;
- Με δεδομένες α) την αιγυπτιακή αντίδραση απέναντι στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στις θαλάσσιες περιοχές, όπου δεν έχει οριοθετηθεί η ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ, β) τη στάση της αιγυπτιακής κυβέρνησης στο θέμα της Μονής Σινά, τι πρωτοβουλίες σκοπεύει να πάρει για την προάσπιση των ελληνικών συμφερόντων;
- Σε ό,τι αφορά στη Λιβύη, πως σκοπεύει να αντιδράσει σε επερχόμενη κύρωση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, του τουρκολιβυκού μνημονίου ύστερα από τη στροφή Χαφτάρ υπέρ της Τουρκίας;
- Πώς προτίθεται να αντιμετωπίσει την πολυδιάστατη, ενεργητική πολιτική της Άγκυρας που επεκτείνει τη γεωπολιτική της επιρροή, επιχειρώντας παράλληλα την απομόνωση και περικύκλωση της χώρας μας με την οικοδόμηση δικτύου διμερών στρατιωτικών συμφωνιών;
Οι ερωτώσες Βουλεύτριες και οι ερωτώντες Βουλευτές
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Καλαματιανός Διονύσιος
Ακρίτα Έλενα
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γεώργιος
Ζαμπάρας Μιλτιάδης
Κεδίκογλου Συμεών
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος(Κώστας)
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παπαηλιού Γεώργιος
Παππάς Νικόλαος
Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη)
Ψυχογιός Γεώργιος
