Της Ρένας Δούρου, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 10 Ιουλίου 2009
Αναλύσεις, πολλές και σοφές θα συνεχίσουν να ακούγονται όσο ο ιρανικός λαός τολμά να αναρωτιέται δημόσια “πού είναι η ψήφος” του.
Ωστόσο, ανεξαρτήτως της τελικής έκβασης της αναμέτρησης μεταξύ του κόσμου, της αντιπολίτευσης και του συντηρητικότερου τμήματος της ισλαμικής εξουσίας, ένα, δυο πράγματα είναι βέβαιο ότι έχουν ήδη αλλάξει μια για πάντα σε μια χώρα που μέχρι πρότινος έμοιαζε “κλειστή” σε μεταρρυθμίσεις.
Πρώτον, η βιτρίνα της μονολιθικότητας της εξουσίας των πιο συντηρητικών θεσμών στο πλαίσιο του ισλαμικού συστήματος (π.χ. του Ανώτατου Οδηγού) ράγισε ανεπανόρθωτα. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς βαθύς γνώστης του συστήματος “βελαγιάτ ε φακίχ” (της αρχής του νομομαθή, που εισήγαγε στη χώρα ο αγιατολάχ Χομεϊνί), για να αντιληφθεί ότι το κύρος του Ανώτατου Οδηγού Αλί Χαμενεί, με την πλήρη κάλυψη που έδωσε στις αρχές για το αποτέλεσμα των εκλογών έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα εκεί που δεν φθάνουν οι σφαίρες και ρόπαλα των πραιτοριανών του καθεστώτος, των Μπασίτζι: στη συλλογική συνείδηση του λαού. Δεν γνωρίζω, όπως και κανείς άλλος σήμερα, αν πράγματι τρίζουν τα θεμέλια της “ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν” αλλά είναι βέβαιο ότι η κατάσταση στη χώρα μετά από τη 12η Ιουνίου είναι πλέον πολύ διαφορετική από εκείνη πριν από τις προεδρικές εκλογές.
Δεύτερον, απόρροια του πρώτου: οι Ιρανοί νίκησαν το φόβο. Τολμούν να κατεβαίνουν στους δρόμους διεκδικώντας το αυτονόητο: τη ψήφο τους. Τούτες οι διαδηλώσεις υπερέβησαν κατά πολύ, ποιοτικά αλλά και ποσοτικά, εκείνες του 1999 και του 2003 των φοιτητών. Σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες Ιρανοί όλων των προελεύσεων και των ηλικιών, άνδρες και γυναίκες, δεν διστάζουν να προκαλούν την εξουσία, φωνάζοντας: “Κάτω ο δικτάτορας”! Το σύνθημα αφορά άραγε τον πρόεδρο Αχμαντινεζάντ ή τον ίδιο τον Χαμενεί; Ή και τους δύο; Τρίτον, παρά την επίσημη απαγόρευση της κάλυψης των διαδηλώσεων και χάρη στις νέες τεχνολογίες, δεν μπορεί παρά να επισημάνει κανείς ότι πλέον οι Ιρανές είναι εκείνες που δίνουν τον τόνο στις αντικυβερνητικές εκδηλώσεις. Ούτε βέβαια είναι τυχαίο ότι πλέον το “πρόσωπο” των διαδηλώσεων αυτών, 30 χρόνια μετά από την ανατροπή του Σάχη, είναι μια γυναίκα, μια νεκρή διαδηλώτρια, η νεαρή Νέντα, που κτυπήθηκε στην καρδιά και έσβησε στη μέση του δρόμου, στην Τεχεράνη και που οι τελευταίες εικόνες της ζωής της έκαναν το γύρο του κόσμου χάρη στην εναλλακτική ενημέρωση (κινητά τηλέφωνα, Facebook, Twitter). Οι στημένες μαρτυρίες “μεταμέλειας” δήθεν ταραχοποιών, στο πλαίσιο της παράστασης που ενορχηστρώνει το καθεστώς για να αποδείξει… έξωθεν επέμβαση, αδυνατούν να πλήξουν το σύμβολο αυτό. Γιατί αυτή η όμορφη, νέα κοπέλα αποτελεί την αυθεντική φωνή του Ιράν για το παρόν και το μέλλον του, κάνοντας τους Χαμενεί, Αχμαντινεζάντ και τους ομοίους τους, να μοιάζουν απλά… γέροι…
